• Digitale toegankelijkheid (en Brightspace)

Het is belangrijk dat zoveel mogelijk mensen toegang hebben tot (digitale) informatie en onderwijs. Ook tot het onderwijs dat jij verzorgt, en dat jouw studenten voor hun leerlingen verzorgen. Zeker als jouw onderwijs een grote online component heeft. De techniek (o.a. Brightspace) kan daarbij helpen, en jij kunt zelf ook veel doen!

uitleg

  • De leverancier van Brightspace (D2L) heeft erg veel aandacht voor de toegankelijkheid van het onderwijs.

    Enerzijds is dit idealisme van de leverancier en van vele anderen die werken in het onderwijs: kansen voor iedereen, iedereen moet mee kunnen doen, inclusie. Zo zien we ook bij bijvoorbeeld Urban Education volop aandacht voor het betrekken van alle mensen.

    Anderzijds zie je dat er gewoon wettelijke normen zijn voor digitale toegankelijkheid. De Hogeschool van Amsterdam wil dat iedereen met een functiebeperking of chronische ziekte even goed moet kunnen studeren en werken als personen zonder.

     

     

  • Creative Commons foto van Flickr

Hoe maak je toegankelijk materiaal?

De HvA wil dat iedereen met een functiebeperking of chronische ziekte even goed moet kunnen studeren en werken als personen zonder. Daarom streeft de HvA ernaar dat al haar websites en applicaties toegankelijk zijn voor deze groep mensen. Uitgangspunt is dat alle websites en applicaties moeten voldoen aan een internationale standaard: WCAG 2.0, niveau AA.

Deze eis geldt ook voor documentatie zoals onderwijsmateriaal, handleidingen en e-mails. Al het materiaal dat door de HvA wordt verspreid moet ook voldoen aan WCAG 2.0, niveau AA. Om docenten te ondersteunen is een handleiding opgesteld voor het maken van toegankelijk onderwijsmateriaal [link]. Na het toepassen van de richtlijnen uit deze handleiding zouden studenten en medewerkers met een functiebeperking de inhoud goed moeten kunnen lezen, bijvoorbeeld met behulp van screenreaders of brailleregels. (Bron: Handleiding Toegankelijke Documentatie, HvA)

Algemene tips voor inclusief en toegankelijk onderwijs

Wat werkt GOED?Wat levert problemen op?
Een duidelijke mail waarin staat wat de student deze periode kan verwachten, het liefst van de mentor / sb’er / coach / casemanager.Veel verschillende mails van docenten over ad hoc kwesties, zonder overkoepelende regie.
Eén goed bereikbaar aanspreekpunt voor de student voor alle vragen over het onderwijs, de voortgang enzovoort, liefst de mentor / sb’er / coach / casemanager.Onduidelijkheid over bij wie je als student moet zijn met je vragen.
Begrip tonen voor studenten die om een of andere reden niet met een gekozen werkvorm / opdracht / digitaal middel kunnen meedoen. Bedenken wat het beste is voor de student, zonder het aan de student zelf te vragen.
Vragen wat de studenten nodig hebben en hoe het voor hen wél zou werken.Studenten vragen wat hun persoonlijke omstandigheden zijn of welke functiebeperking ze hebben.
Tijdig doorverwijzen naar de studentendecaan, om de consequenties voor de studie en voor het welbevinden te bespreken n.a.v. de huidige situatie en de problemen die studenten ervaren.Als docent of begeleider uitspraken doen over BSA, herkansingen, financiële maatregelen of noodzakelijke specialistische begeleiding.
Virtual classrooms en dergelijke gebruiken, waardoor het motiverende contact met medestudenten zoveel mogelijk behouden blijft, maar wel een alternatief bieden aan studenten voor wie deze middelen niet goed werken. Zie ook de tip hieronder.Alleen contact via de mail of andere soorten éénrichtingsverkeer, waarbij geen interactie met medestudenten is.
Alternatieven zonder camera en zonder tijdsdruk om interactief contact te houden met de docent en medestudenten (bijvoorbeeld WhatsApp).Alleen interactie op mogelijk stressvolle manieren (korte tijd om deel te nemen, eigen stem van de student online, student met gezicht in beeld).
Mogelijkheid om te bellen/appen met de docent.Alleen communiceren via mail of Brightspace.

Wat doet Brightspace zelf?

D2L, de leverancier van Brightspace, is erg actief bezig met het toegankelijk (accessible) maken van zijn producten. Lees ook hun documentatie over Accessibility en navigation. Op de Brightspace-conferentie in Florida (zomer 2019) was een aparte ruimte ingericht, een Accessibility Lab, met aangepaste muizen, toetsenborden, screen readers. En hun motto luidt ook dat je niet voor, maar met de mensen die het nodig hebben moet ontwerpen.

Voor slechtzienden zijn er speciale tools, waarmee je allerlei oogziekten kunt simuleren. Vaagheid, kleurenblindheid, beperkt gezichtsveld en dergelijke. Vervolgens kan je uitzoeken of je met het vergroten van lettertypes, regelafstanden en contrasten desondanks kunt omgaan met de leeromgeving. Brightspace heeft er prijzen voor gewonnen, dat de omgeving zeer goed mogelijk maakt voor mensen – zonodig via browser-plugins – om de omgeving aan te passen aan de behoeften.

Wat kun jij doen in Brightspace?

Met enkele aandachtspunten in het achterhoofd kan je het studeren van groepen mensen vereenvoudigen:

  • Webpagina’s in Brightspace zijn beter toegankelijk voor bijvoorbeeld screenreaders dan word- of pdf-documenten. Als de inhoud dat toelaat, kan je dus beter in Brightspace een webpagina maken. Dat doe je door ‘Create a file’ te kiezen én een ‘Document Template’ te selecteren. Vervolgens plak je hier de tekst in (plakken zonder opmaak). Je maakt het ook jezelf makkelijk voor het geval je de tekst een keer wilt aanpassen. Lees hier stap voor stap hoe je dit doet.
  • Je helpt alle studenten door altijd duidelijk te zijn over je verwachtingen en eenduidige opdrachten te geven met heldere criteria. En door te werken met een overzichtelijke en eenduidige indeling van je course. Voor mensen met een beperking (zoals bijvoorbeeld autisme) is het zelfs essentieel om een curses te kunnen volgen.
  • Zo mogelijk moet je video- of geluidsbestanden voorzien van ondertiteling of van een transcript (de uitgetypte tekst). Je ondersteunt zo slechthorenden en meerdere leerstijlen.

Meer weten?

Bron: Dit artikel is mede tot stand gekomen o.b.v. input van Limitless, het platform voor en door studenten met een functiebeperking, de studentendecanen, de coördinator digitale toegankelijkheid van ICTS, en de Werkgroep Digitale Toegankelijkheid.

Heb je na het lezen van dit artikel en de handleiding nog vragen of over digitale toegankelijkheid? Of heb je suggesties voor verbetering? Neem dan contact op met ICT-FOO of stel je vragen via functiebeperking@hva.nl of digitaletoegankelijkheid@hva.nl.

Handleiding Toegankelijke Documentatie

Geef een antwoord

Creative Commons License

Gerelateerde documenten:

© ICTO bij FOO 2024